We kennen Turkije was de zonvakanties en stedentrips, maar wat is nog meer te doen in het land dat op twee continenten ligt? Volg hier het dagboek waar we ook dit keer van dag tot dag een beschrijving geven van de belevenissen in één van de grensgebieden tussen Europa en Azië.

Op de grens van twee continenten

Met een vliegreis van ongeveer 3 uur en 15 minuten voor ons begint de reis zoals zo vaak op Schiphol. Na de bekende procedures zaten we dan in het vliegtuig dat op tijd was vertrokken. Istanboel, de stad die zowel in Europa als in Azië is gesitueerd. Een miljoenenstad vergelijkbaar met het aantal inwoners van Nederland, maar dan op elkaar gepakt.

Zoals de gezagvoerder ons had beloofd, landde we perfect op tijd en waren we gearriveerd. Leuke bijkomstigheid, het was een stuk warmer dan Nederland. Maar dat was natuurlijk al bekend. Hoewel ook Istanboel in het verleden ook een keer een strenge kou heeft meegemaakt in de jaren 40 van de vorige eeuw. Toen was zelfs de Bosporus bevroren.

Eenmaal op weg naar het hotel kon er nog wel een verlate diner in. Natuurlijk de bekende hapjes vooraf, gevolgd door kebab en vers fruit.

Het paard van Troje

Eén van mijn redenen om naar Turkije te gaan, was om Troje te zien. Al op de tweede dag zou dat gaan gebeuren! Een goed begin dus en verlieten we Istanboel al in de ochtend om hier aan het einde van de reis nog terug te keren. Een lange rit van zo’n 600 km stond ons op te wachten. Rond half 8 vertrokken we richting Çanakkale. Deze stad bereik je door met de ferry over te varen. Een overtocht van nog geen half uur.

Deze stad was voor ons alleen interessant door een filmster, namelijk het houten paard wat tijdens de film Troy (2004) is gebruikt. Niet lang daarna reden we door naar het archeologische deel van Troje. De opgravingen die grotendeels zijn gedaan, door de Duitser Heinrich Schliemann, lijken nu wat hopen steen. Met de nodige verbeelding kan je enigszins voorstellen hoe het grote Troje er uit zou hebben gezien. We moeten niet vergeten dat door de eeuwen heen het land is verhoogd en de zee zich terug heeft moeten trekken. Ooit had Troje zicht op zee, maar nu ligt daar 6 km land tussen.

Bij de rondleiding was goed te zien dat Troje zich voornamelijk verticaal heeft ontwikkeld. Begon Troje I ooit als een nederzetting uit de bronstijd, was het tijdens Troje VI een groot en machtige stad. De laatste tekenen dateren uit de tijd van de 12e en 13e eeuw waarin Troje X niet meer was dan nederzetting in de Byzantijnse tijd.

Vandaag de dag zijn wat muren, een vroegere toegangspoort en een Romeinse odeon te bezichtigen. Het land van Priam, Helen, Paris en Hektor leeft nog steeds in de mythologie. Na dit stuk mythe en geschiedenis was het weer tijd om door te reizen naar onze volgende bestemming, Assos. Een voormalig Griekse stad. Even buiten Assos lag ons verblijfplaats voor die nacht aan de Aegeische zee.

Bergama – Akropolis en Asklepion

Na een heerlijke nacht was het tijd om onze biezen te pakken en ons klaar te maken voor weer een dag vol Griekse goden, helden en andere mythe. Onze volgende stop was Bergama (of Bergamon). Deze stad heeft zijn bloei te danken aan één van de generaals van Alexander de Grote, Lysimachus genaamd.

Als eerst stond de klim naar de Akropolis. Gelukkig met de kabelbaan! Van daar uit hadden we een mooi uitzicht op een enorme dam en een deel van de stad. Eenmaal boven gekomen, kregen we schitterende Romeinse opgravingen te zien. Uiteraard de Akropolis, verschillende beelden en een enorm theater die op de stad Bergama uitkijkt. Zo zijn ook nog verder opgravingen te zien van onder andere de tempel van Dionysus, de tempel van Athene en de altaar van Zeus.

Na de lunch stond het Asklepion, een ziekenhuis uit de oudheid, op het programma. Patiënten werden hier onder andere behandeld met modderbaden, kruiden en zalven. Diagnoses werden veelal gesteld door dromen te analyseren. Bij deze opgravingen is een voormalig Romeinse bazaar, odeon, heilige bronnen en een ondergrondse tunnel te bezoeken.

Bergama eenmaal verlaten, was het tijd om door te reizen naar Selςuk. Een plaats vlakbij Izmir. In dit gebied hebben veel Turken een 2e huis, omdat het dicht tegen de zee aan ligt en Izmir in de nabijheid is. Voor het eerst blijven we niet 1 nacht, maar 2 nachten in dit hotel.

Efeze en het cijfer 7

Na een nacht met een paar muggen door te hebben gebracht zou het wederom een dag vol historie en mythes worden. Efeze, één van de wereldwonderen uit de oudheid, zou vandaag worden bezocht. Samen met het standbeeld van Zeus (Griekenland), Piramide van Cheops (Egypte), de hangende tuinen van Babylon (Irak), Mausoleum van Halicarnassus (Turkije), Kolossus van Rodos (Griekenland) en de Pharos van Alexandrië (Egypte) maakt de tempel van Artemis (Efeze, Turkije) de lijst compleet.

Voordat we daadwerkelijk Efeze zouden bezoeken, reden we eerst langs het beeld van Maria en de Zevenslapers grot. Een christelijke legende over 7 martelaars die in 251 na Christus werden ingemetseld in deze grot bij Efeze. Om vervolgens bijna 200 jaar later weer te worden ontdekt, vrolijk en wel met een stralenkrans. Zij dachten zelf maar 1 nacht te hebben geslapen. Dit verhaal kent een iets ander verloop volgens de Koran. Waarin wordt beschreven dat zij ruim 300 jaar hadden geslapen. De martelaars staan volgens de Koran bekend als de Metgezellen. Hoewel beide geloven deze grot en haar slapers bevestigen, stierven de slapers nadat het verhaal aan de ontdekkers werd verteld. De ontdekkers werden gestuurd door de Romeinse keizer Theodosius II.

Hoewel we je misschien lekker hebben gemaakt met de zeven wereldwonderen, moet worden gezegd dat er nog maar weinig over is van de wonderen. De piramide is dan nog het enige wat over is gebleven. Helaas is de tempel van Artemis dan ook door brandstichting en plundering vernietigd. Er staan nog wat pilaren overeind.

De overige bezienswaardigheden van Efeze zijn wel te bewonderen. Zoals bijvoorbeeld de odeon, de poort van Hadrian, de poort van Hercules en de bibliotheek van Celsus. De laatst genoemde is zeker indrukwekkend. Gebouwd tussen 114 en 125 na Christus met voornamelijk marmer en dubbele muren om de perkamentrollen te beschermen tegen het vocht. Dit gebouw had meerdere etages en kent de afmetingen van 23 meter lang en 17 meter diep. Het doet enigszins denken aan het klooster in Petra, Jordanië. Wat de bieb dan zo indrukwekkend maakt, zijn de trappen voor het gebouw die daarmee de hoogte nog meer benadrukken.

Na een indrukwekkend bezoek en de lunch was het tijd voor iets heel anders, namelijk een bezoek aan een leerlooierij. Uiteraard als onderdeel van de commerciële kant van deze reis, kregen we een modeshow voorgeschoteld van 4 modellen. Ongetwijfeld zeer goed spul, maar zonder resultaat voor de leerlooier. Prijzen van enkele honderden euro’s mocht worden neergelegd voor een leren jas of tas.

Daarom was het dan toch maar weer tijd om door te gaan. We hadden immers nog wat te goed. De tempel van Artemis is namelijk niet te vinden bij bekende tentoonstelling van Efeze hedenochtend, maar bevindt zich in Selςuk. Althans de overblijfselen ervan. Samen met een Ottomaans kasteel en de Isa Bey moskee geeft dit in één plaatje een groot deel van de geschiedenis weer in dit deel van Turkije. Tevens brachten we een bezoek aan de Isa Bey moskee. Eén van de oudste moskeeën van Turkije.

Pamukkale

In Turkije val je van de enige bezichtiging in de ander. Niet alleen voor historici een walhalla, maar ook voor geologen valt er wat te zien. Nadat we ons hotel hadden verlaten, vervolgde we onze weg via Aydin en een lokale markt naar het katoen kasteel, oftewel Pamukkale.

Dit verschijnsel staat genoteerd op de werelderfgoedlijst van Unesco en is zeker bijzonder. Door het warme water slaat calciumcarbonaat neer en zijn daar dikke pakketten kalk afgezet. Hierdoor lijkt het uit de verte alsof de heuvel is besneeuwd of bevroren. Hoewel het een bijzonder verschijnsel is, maakt het ook meteen een toeristenmagneet. Je mag via een pad over de kalk heen lopen met tussendoor een aantal baden met warm water. Dit voelt lekker aan, maar heeft ook een reden. De laag werd namelijk erg aangetast door de hoeveelheid toeristen. Door het water blijven de lagen behouden, omdat het water direct uit de grond komt en dus het proces van neerslaan van de kalk ondersteund. Vergeet vooral niet om de schoenen uit te doen als je hier loopt. Je wordt anders teruggefloten.

Naast de kalkafzetting is boven op de heuvel ook nog een Hiërapolis te bekijken. Helaas door de regen zijn we hier snel doorheen gereden. Toch is het noemenswaardig, omdat het gebied naast een odeon (nog steeds in gebruik!), Thermen uit de Griekse tijd en een Necropolis bevat. Met name de Necropolis maakt het misschien wat luguber. Het bevat namelijk zeker 1200 graven die helaas door de tijd deels zijn verwoest door verschillende aardbevingen. Toch zijn er nog al wat tombes te zien.

Op naar Cappadocië

Vandaag zou ons een lange reis worden voorgeschoteld van zeker 11 uur. Helaas maakt dit soort reizen ook onderdeel uit van een rondreis, maar goed als je wat wilt zien, moet je er soms wat voor over hebben. Zeker als de wekker om half 5 gaat.

Hoewel we onderweg verschillende malen stopte, was met name een tussenstop bij papavervelden de grappigste. Deze planten worden gebruikt om onder andere opium, morfine en heroïne mee te produceren. Voor ons Nederlanders laat de connectie met drugs dan ook niet lang op zich wachten. Uiteraard is de medische connectie ook zeker snel gelegd.

Rond 14.00 uur was het tijd om te lunchen. Net als reizigers in de oudheid werden we verwelkomd in een oude karavanserai. Een oude verzamelplaats voor karavanen om daar te overnachten. Een leuke ambiance en met prima eten. Met een goed gevulde maag konden we dan ook weer verder om in Konya het Mevlana museum te bezichtigen.

Dit museum is een voormalig mausoleum van Jalal ad-Din Muhammed Rumi. Tevens is daar een moskee te bezichtigen en was het vroeger ook een opvangplaats voor derwisjen. Dit museum staat eigenlijk bekend als een opvangplaats voor de Soefi’s, beoefenaars van de mystieke kant van de islam. Diverse geschriften, zoals brieven, zijn hier te bezichtigen die van de hand van ‘Rumi’ afkomstig zijn. Tevens is daar een oude keuken en de Hurrem Pasha tombe te bekijken. Deze werden gebouwd in opdracht van Süleyman I. Een Ottomaanse sultan die tijdens zijn bewind vele overwinningen vierde en het Ottomaanse rijk enorm had uitgebreid. Zelfs zo ver dat er sprake is van de slag om Wenen. Deze won hij echter niet.

Na het bezoek aan Konya was het weer tijd om door te reizen naar Aksaray. Niet alleen voor een drink- en plaspauze, maar ook om hier de karavanserai van Sultanhani te bezichtigen. Een stuk verlaten geschiedenis waar de ruimtes in het gebouw te bekijken zijn. Ver in Anatolië kwamen we dan eindelijk aan in Ürgüp, Cappadocië.

Cappadocië

Dit gebied bestaat voornamelijk uit tufsteen, ontstaan uit oude vulkanen. Door langzame verwering en erosie is daar een landschap ontstaan waardoor dit gebied bekend staat. Ook Cappadocië staat op de lijst van Unesco. Ooit bewoond door de Hettieten werden ook zij opgenomen in het Romeinse rijk. Dit gebied staat ook bekend door zijn vele holwoningen. Sommige worden dan ook nog steeds bewoond.

Vele uitkijkpunten zijn hier te bezoeken en bestaat het gebied uit vele valleien, zoals de duivenvallei en de rode vallei. Eén van de mooiste uitkijkpunten is in Ortahisar. Waar wij onder het genot van een kopje thee of appelthee van het uitzicht genoten. Daarnaast brachten we een bezoek aan de schoonouders van de chauffeur. Een markant man die door zijn lage scholing (basisschool) toch meerdere boeken op z’n naam heeft staan en altijd door het leven is gegaan als kapper. Zijn haartjes zaten dan ook picobello.

Na de lunch brachten we een bezoek aan een ondergrondse stad. Een tour door een grot waar de Hettieten zich schuil konden houden en ook in latere tijden werd gebruikt om te kunnen vluchten. Bestaand uit meerdere etages is dit zeker de moeite waard om te bezoeken.

Eenmaal terug in Ürgüp bezochte we de museum van Ürgüp waar oude munten en keukengerei te zien is. De diverse munten uit de verschillende tijden is zeker interessant. De vele soorten Romeinse en Ottomaanse munten zijn door de vele keizers en sultans in grote hoeveelheden aanwezig, omdat iedere keizer of sultan zijn eigen afbeelding op de munt wilde hebben.

De dag werd afgesloten door een Turkse avond. Voor 30 euro krijg je diverse dansen (ook een buikdanseres!) voorgeschoteld onder het genot van onbeperkt drank, fruit en noten. Hoewel dit een zeer toeristische aangelegenheid is, is het toch wel de moeite waard. De show is zeker vermakelijk.

Cappadocië (vervolg)

Na een vermakelijke avond vervolgde we onze ontdekking door dit bijzondere landschap. De bewolking werd gelukkig af en toe onderbroken door opklaringen en hebben dan ook een paar kleine wandeltochten afgelegd om het landschap nog beter te bekijken. Tevens brachten we een bezoek aan een tapijterij. Het proces van het maken van een tapijt is nogal indrukwekkend en natuurlijk nog steeds handwerk.

Vele vrouwen maakte er een levenslang tapijten en is de concurrentie groot. Vrouwen moeten hier dus nog steeds presteren, omdat zij per tapijt krijgen uitbetaald en het werk zeer intensief is. Zij worden dan ook om het kwartier afgewisseld. Uiteraard werd ook hier gepoogd om een tapijtje aan ons te slijten.

Ook na de lunch werden we geloodst in een grot waar een juwelier zich schuil houdt. Vele kettingen, ringen en armbanden gemaakt van diverse soorten steen staan hier glimmend en pronkend uitgestald. Van safier tot diamant, het is er aanwezig. De ‘natuurlijke’ beveiliging is wel bijzonder en zullen vele juweliers jaloers zijn om het dikke gesteente die ze beschermen.

Helaas zat het weer ons in de middag wat tegen en reden door het gebied om als laatst toch nog te eindigen bij een ander ambachtelijk bedrijf, de potterij. Het proces kende we al vanuit verschillende andere landen. Toch hadden ze sierlijke doosjes, poten en een wijn schenker in het winkeltje staan.

Naar Ankara – terug richting het westen

Wederom hadden we een vroegertje deze dag, de wekker ging om 5.15 uur. We blijven lachen, want we verlaten Cappadocië om vroeg in Ankara te zijn. Onderweg zouden we één tussenstop hebben, namelijk bij de Tuz Gölü. Het op één na grootste zoutmeer van Turkije. Dit meer is grotendeels van het jaar niet dieper dan 2 meter en als het is opgedroogd, ligt daar een zoutlaag van soms wel 30 cm. Daar maakt de Turkse cosmetica industrie natuurlijk gebruik van. Hoewel nog niet in grote getale. Een enkele winkel is te vinden die zoutproducten verkoopt, zoals scrubs en dergelijke.

Na de tussenstop was onze volgende stop Ankara. Onze eerste bezichtiging was het mausoleum van Atatürk, de grondlegger van wat we tegenwoordig Turkije noemen. De in Griekenland geboren Mustafa werd de eerste president van deze nieuwe republiek. Hoewel hij een groot deel van zijn jonge leven in oorlog zat voor de Ottomanen en zelfs de Duitse bezetters ondersteunde in de Eerste Wereldoorlog, heeft hij tegenwoordig nog steeds een bijna mythische status onder de Turkse bevolking. De vader des vaderlands wordt vandaag de dag nog steeds geprezen om zijn strijd in de stichting van de republiek van Turkije. Met een enorme mausoleum bovenop een heuvel in Ankara wordt hij nog steeds geëerd. Tevens is hier een museum gevestigd en ligt ook de tweede president van Turkije, Inönü, hier begraven. Het mausoleum, ook wel Anitkabir genoemd, heeft een permanente bewaking van soldaten van alle onderdelen van de Turkse strijdkrachten. Deze bezienswaardigheid wordt omringd door een enorm park waar je prima kunt wandelen.

Na dit bezoek reden we door Ankara naar de grootste moskee van Turkije, de Kocatepe moskee. Een enorm gebouw in Ottomaanse stijl met vier minaretten. Bij navraag aan de imam mochten we binnen een kijkje nemen en fotograferen. Een zeer indrukwekkend gebouw met de binnenkant rijkelijk versierd. Uiteraard mag je alleen naar binnen met de schoenen uit. Hier kunnen ongeveer 24000 mensen tegelijk bidden. De vrouwen mogen plaats nemen achter schotten en op de balkons.

Ons laatste bezichtiging in Ankara was het museum van de Anatolische beschaving. Dit museum werd in 1997 uitgeroepen tot het museum van het jaar in Europa. Er zijn dan ook voorwerpen te zien uit de rijke historie van Turkije. Van de steentijd tot de late Hettitische rijk zijn hier beelden, keukengerei, munten en delen van gebouwen te zien uit Troje, de Romeinen en Lydische kunst. Na deze enerverende dag stond ons een mooi hotel te wachten met diner op de hoogste etage met uitzicht over Ankara. We sloten de dag vroeg af.

Terug naar de grens van Azië en Europa

Azië achterlatend reden we in één stuk door naar Istanboel. Waar de grens tussen de twee werelddelen weer werd opgezocht. Deze grens wordt aangegeven bij de Bosporus brug en zouden we nog één keer passeren op de weg naar het vliegveld. Echter zo ver was het nog niet.

Hoewel we al behoorlijk veel hebben aanschouwd was het de beurt aan Istanboel, het vroegere Constantinopel. Een enorme stad met ruim 15 miljoen inwoners, circa 500 scholen en ruim 4000 moskeeën. Na een wat mindere lunch, hadden we de rest van de dag aan ons zelf.

Met een tussenstop bij het hotel, kozen we er voor om toch met de groep naar het Taksim plein te gaan. Een plein waar een lange winkelstraat met vele bekende winkelketens op uitkomt. Versierd door een korte tramlijn. In deze winkelstraat zijn ook vele consulaten gevestigd met in het bijzonder het Nederlands consulaat. Een sierlijk gebouw in Italiaanse stijl. Volgens diverse bronnen op het Internet is dit het oudste gebouw van wat het Ministerie van BuZa bezit. Het is namelijk gebouwd in 1714.

Op eigen houtje

Vandaag was er weer een reisprogramma echter kozen we er zelf voor om Istanboel op eigen wijze te bekijken. De drukte van afgelopen dagen heeft toch wel een behoorlijke stempel gedrukt. Door ons eigen pad te kiezen, was het in ieder geval mogelijk om wat langer te slapen. Af en toe toch heerlijk tijdens een vakantie.

We besloten de ochtend te beginnen met een tramritje richting de Blauwe Moskee. Dit was maar een paar haltes vanaf ons hotel. Uitgestapt bij Sultanahmet liepen we richting de ingang. Onderweg natuurlijk meerdere malen aangesproken om boekjes te kopen of te betalen voor een gids. Geen van alle had onze interesse, omdat we zelf dit deel van de stad wilde zien.

Er stonden enorme rijen voor de moskee en ook bij het Topkapi paleis was de rij enorm. Hoewel de buitenkant er zeker mooi uitzag, waren we er ook niet echt rouwig om. We hadden immers al zoveel gezien. We kozen er voor om de drukte even te ontlopen en wat te lunchen. Ondertussen zag ik op de kaart dat de grote bazaar niet ver was.

Na deze lichte lunch liepen we dan ook richting de bazaar. Dat het de grote bazaar wordt genoemd, werd al meteen duidelijk. Wat een overvloed aan producten. Leer, tapijt, doosjes, je kunt het zo gek niet bedenken. De drukte, de hoeveelheid kleuren en op één pakking van alles was dan ook overweldigend. Met enig gevoel voor richting, vonden we een uitgang om vervolgens achter de bazaar nog veel meer winkeltjes tegen te komen. Zo zijn we langs de kruidenbazaar en diverse andere moskeeën gelopen. Eenmaal bij de Istanboel universiteit gekomen, wisten we dat het niet ver meer was naar ons hotel. Het was ook inmiddels alweer aan het einde van de middag. Wat nog wel apart is om te vertellen, is de hoeveelheid aan winkels die wapens verkopen. Een straat vol waar Rambo ongetwijfeld zijn vingers bij af zal likken. Of ze echt zijn, heb ik niet gecontroleerd. Deze heerlijke zonnige slenterdag sloten we af met een lichte avondmaal.

De laatste dag in Turkije

De zon scheen uitbundig en de tassen waren ingepakt en reisklaar gemaakt. Vandaag de laatste dag in Istanboel en dus ook in Turkije. Een reis die ons veel heeft gebracht op mythologisch gebied en een stuk geschiedenis helder is uitgelegd. We hadden nog twee punten op het reisprogramma, namelijke de boottocht over de Bosporus en een bezoek aan de kruidenbazaar.

De kruidenbazaar is een l-vormig overdekt stuk winkelgebied waar koriander, kerry, mint en gedroogd fruit rijkelijk staat uitgestald. We mochten van alles proeven. Naast de kruiden, kan je hier ook versierde Backgammon-borden of Shisha’s kopen.

Eén van de hoogtepunten van een bezoek aan Istanboel is de boottocht. Laten we nou net dit hoogtepunt voor het laatste hebben bewaard. Met de volle zon en heldere blauwe lucht zou dit toch een mooie afsluiting zijn van de reis. Het werd inderdaad deze mooie afsluiting. Een tocht van 1,5 uur bracht ons langs de oevers van diverse hotels, huizen, paleizen en andere bezienswaardigheden. Zo voerde we langs twee enorme cruiseschepen. Zowaar kwam er één uit Rotterdam en was onderdeel van de Holland-Amerikaline.

Langs de oevers hebben we onder andere de volgende gebouwen aanschouwd: de Galata-toren, de oude stadsmuren van Istanboel, het Galatasaray Lesisi (particuliere school voor de intellectuele), het Four-seasonshotel, de privépier voor de spelers van Galatasaray en diverse villa’s en houten huizen. Voor het duurste huis mag je wel tientallen miljoenen meenemen. Tevens zagen we in de verte nog Kiz Kulesi. Een eiland is herkenbaar doordat er een toren op is gebouwd. Ook bekend uit een tweetal James Bond-films, namelijk ‘The World is not Enough’ en ‘From Russia with Love’.

Na deze heerlijke tocht, stond er nog een stevige lunch in het Sultan Ahmetdeel waar vele restaurantjes te vinden zijn. Ik herkende dit restaurant, omdat we daar de eerste avond al hadden gegeten. Met een goed gevulde maag keerde we richting het vliegveld. We dachten ruim op tijd daar te zijn. Helaas hadden we eerst nog 1,5 uur file om vervolgens bijna 2 uur later aan te komen op het Sabiha Gökςen vliegveld. Vernoemd naar de pleegdochter van Atatürk tevens eerste vrouwelijke gevechtsvlieger van de wereld.

Eenmaal aangekomen hadden we nog één uur te overbruggen tot de boarding tijd om vervolgens met een goede terugvlucht richting Amsterdam af te reizen. Daarmee kwam onze rondreis door Turkije ten einde. Een mooie route die als volgt uit heeft gezien: