Zaken doen. Of het nu voor een miljarden onderneming is of op de markt om de hoek. Bij onderhandelingen, zakelijke vergaderingen of gesprekken komt het allemaal neer op juist communiceren. Tel een cultuurverschil daarbij op en je hebt een enorme uitdaging. Om je doel te bereiken is het verstandig om je te verdiepen in de andere partij. Wie is de persoon met wie ik zaken gaat doen en wat is je doel. Denk na over hoe ver je wilt gaan en hoe ver je toe wilt geven. Uiteindelijk hebben alle partijen een doel en daar moet je rekening mee houden. Ik ben nog geen doorgewinterde internationaal onderhandelaar, maar ik kan wel mijn ervaring delen over de leuke, interessante en boeiende manier van zaken doen in Mozambique.
Zaken doen in Mozambique
Hoewel Mozambique veel potentie heeft, staat het land er economisch niet goed voor. De Overheid heeft nauwelijks geld en het land is in 2019 getroffen door een orkaan. De voertaal is Portugees en Engels wordt alleen gesproken bij goed opgeleide Mozambikanen. Tegenwoordig spreken jongeren ook wel Engels. Door deze twee aspecten is zakendoen in Mozambique echt een uitdaging.
Er zijn landen die wel investeren in Mozambique. Dat zijn voornamelijk Indiërs en Chinezen. Dit doen zij in ruil voor grondstoffen, want Mozambique heeft een rijke ondergrond. Zij hebben niet de middelen om het zelf te delven en er van te profiteren. Er zijn ook Europese landen actief. Nederland participeert voornamelijk in de waterwereld. Waterschappen en drinkwaterbedrijven helpen om het land te voorzien van kennis en kunde, maar ook in de uitvoering.
De hiërarchie
Als je eenmaal een potentiële zakenrelatie hebt, wees je bewust dat Mozambique een totaal andere omgeving is dan Europa. De baas wordt in Mozambique ook echt behandeld als de baas. Bij een vergadering is het niet ongebruikelijk dat je een uur of zelfs langer moet wachten. Wij hadden een keer een afspraak met de directeur van een lokale waterschap om 9.00 uur. Uiteindelijk begon de vergadering om 11.30 uur.
Daarnaast wordt verwacht dat je staat als de directeur binnen komt. Hij of zij bepaalt de voortgang en snelheid van de vergadering en kan hij of zij lang aan het woord zijn. Wees niet verbaasd als er tijdens je vergadering wordt getelefoneerd.
Onderhandelingen en het proces van zaken doen kost veel tijd. Het aanvragen van officiële papieren of het officieel maken van een besluit, kan maanden op zich laten wachten.
Applaus
Heb je een goede vergadering of workshop gehad, dan volgt er applaus. Je hebt samen een doel bereikt en dat wordt gevierd. Mozambikanen vinden het zeker leuk om iets te ontvangen uit het land van herkomst. Wij hebben bijvoorbeeld drop en stroopwafels meegenomen. Mocht de samenwerking structureel worden, wordt een lunch of diner zeker gewaardeerd. Ondanks dat er geen lunch cultuur heerst, slaan ze een aangeboden lunch zeker niet over. En er wordt meer besteld dan gedacht, want er is ook ondersteunend personeel. Daarvoor worden doggybags geregeld.
Het doel heiligt de middelen, want als dat helpt om je doel te bereiken, investeer er dan vooral in. Mozambikanen zijn een slim volkje. Zij weten met weinig hulpmiddelen veel uit een samenwerking te halen. Praktische problemen worden snel opgelost.
Het is een fantastische ervaring om je zakelijk in Mozambique te bewegen. Er liggen zoveel kansen, maar wees je ten alle tijden bewust van wat je doet. Het is een land in ontwikkeling en er zijn helaas nog altijd mensen die persoonlijk gewin voorrang geven.
Lees ook: Missie 1: Mozambique, Missie 2: Mozambique
Wees duidelijk in wat je verwacht en wat je kan leveren. Een onbedoelde misvatting kan je hele gesprek onderuit halen. Vraag om bevestiging en deel genomen besluiten. Dat hebben wij wel ervaren tijdens onze 3e missie.
Lees ook: Missie 3: Mozambique
Ook buiten de officiële momenten is het goed om je interesse te tonen in het land, de omgeving en de mensen. Vraag er naar, want niemand kan beter uitleggen hoe het werkt in het land dan de mensen zelf.
Lees ook: Missie 4: Mozambique